Thông tư 27/2025/TT-NHNN: Bước tiến mới trong quản lý rủi ro phòng, chống rửa tiền tại Việt Nam

I. Tổng quan:

Ngày 15/9/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã ban hành Thông tư số 27/2025/TT-NHNN (“Thông tư 27”) hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022, thay thế và mở rộng các quy định tại Thông tư 09/2023/TT-NHNN (“Thông tư 09”).

Thông tư 27 được xem là bước hoàn thiện quan trọng trong khuôn khổ pháp lý về phòng, chống rửa tiền (“PCRT”) tại Việt Nam khi bổ sung phương pháp đánh giá rủi ro định lượng, chuẩn hóa chế độ báo cáo dữ liệu điện tử và làm rõ trách nhiệm của các tổ chức tài chính trong giao dịch chuyển tiền điện tử. Thông tư có hiệu lực từ ngày 01/11/2025 với giai đoạn chuyển tiếp đến hết ngày 31/12/2025, trước khi áp dụng hoàn toàn báo cáo dữ liệu điện tử bắt buộc từ 01/01/2026.

II. Một số nội dung đáng chú ý:

1. Cụ thể hóa phương pháp đánh giá rủi ro rửa tiền:
Theo Thông tư 27, việc đánh giá rủi ro về rửa tiền của đối tượng báo cáo sử dụng phương pháp chấm điểm định lượng. Theo đó sẽ chấm theo thang điểm từ 1 – 5 điểm cho từng tiêu chí [1]. Về nguy cơ rửa tiền:  Điểm số có giá trị càng nhỏ thì nguy cơ rửa tiền càng thấp. Về mức độ phù hợp của chính sách, quy định nội bộ về phòng, chống rửa tiền: Điểm số có giá trị càng nhỏ, mức độ phù hợp của chính sách, quy định nội bộ về phòng, chống rửa tiền càng cao.

2. Định danh khách hàng có giao dịch tổng giá trị từ 400 triệu đồng trở lên trong ngày:
Theo Thông tư 27/2025/TT-NHNN, tổ chức báo cáo phải thực hiện định danh và xác minh thông tin khách hàng  đối với khách hàng không có tài khoản hoặc có tài khoản nhưng không giao dịch trong thời gian 06 tháng liên tục trước đó thực hiện một giao dịch hoặc nhiều giao dịch để nộp, rút hoặc chuyển khoản có tổng giá trị từ 400.000.000 đồng hoặc bằng ngoại tệ có giá trị tương đương trở lên trong một ngày, trừ giao dịch tất toán hoặc rút lãi tiết kiệm, trả nợ thẻ tín dụng, trả nợ khoản cấp tín dụng cho tổ chức tài chính, khoản thanh toán định kỳ hoặc theo kỳ hạn/thời điểm đã đăng ký với tổ chức tài chính, giao dịch rút lãi từ hoạt động đầu tư chứng khoán, đầu tư trái phiếu; [2]

3. Báo cáo cho Cục Phòng, chống rửa tiền khi có các giao dịch lớn, đáng nghi ngờ:
Khi phát hiện giao dịch có giá trị lớn hoặc có dấu hiệu đáng ngờ, đối tượng báo cáo phải báo cáo cho Cục Phòng, chống rửa tiền [3]. Thông tư 27 đã quy định rõ Cục Phòng, chống rửa tiền là cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận báo cáo về giao dịch có giá trị lớn, giao dịch đáng nghi ngờ. Theo đó, giao dịch giá trị lớn là giao dịch từ 400 triệu đồng trở lên trong một ngày, theo ngưỡng quy định. Và giao dịch đáng ngờ: là giao dịch đáng ngờ liên quan đến rửa tiền hoặc tội phạm khác liên quan đến rửa tiền; tài trợ khủng bố; tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt theo quy định tại Điều 26 Luật Phòng, chống rửa tiền.

4. Quy định về giao dịch chuyển tiền điện tử:
Thông tư 27 thiết lập quy định chống rửa tiền đối với giao dịch chuyển tiền điện tử:

· Ba nhóm tổ chức tài chính tham gia vào giao dịch chuyển tiền điện tử gồm: khởi tạo - trung gian - thụ hưởng [4].

· Phải đảm bảo thông tin người khởi tạo và người thụ hưởng đầy đủ, chính xác, duy trì xuyên suốt quá trình giao dịch [5].

· Nếu giao dịch chuyển tiền điện tử trong nước ≥ 500 triệu đồng hoặc chuyển tiền quốc tế ≥ 1.000 USD phải báo cáo Cục phòng chống rửa tiền bằng dữ liệu điện tử.[6]

· Giao dịch qua thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ hoặc giữa các tổ chức tài chính (nhân danh tổ chức mình) được miễn báo cáo. Cụ thể: [7]

                                    i. Giao dịch chuyển tiền bắt nguồn từ giao dịch sử dụng thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng hoặc thẻ trả trước để thanh toán tiền hàng hóa dịch vụ;

                                   ii. Giao dịch chuyển tiền và thanh toán giữa các tổ chức tài chính mà người khởi tạo và người thụ hưởng đều là các tổ chức tài chính thực hiện hoạt động nhân danh tổ chức mình.

5. Rút ngắn thời hạn nộp quy định chống rửa tiền nội bộ
So với quy định trước đây, Thông tư 09/2023/TT-NHNN quy định thời hạn gửi các quy định về phòng, chống rửa tiền nội bộ cho cơ quan có thẩm quyền trong vòng 30 ngày [8] thì Thông tư 27 đã rút ngắn thời hạn xuống còn 10 ngày kể từ ngày ban hành, sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế quy định nội bộ về PCRT [9]. Đối với các đối tượng thuộc lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng sẽ gửi quy định nội bộ về PCRT cho Cục Phòng, chống rửa tiền; còn đối với các đối tượng báo cáo khác sẽ gửi quy định nội bộ về PCRT Bộ, ngành quản lý nhà nước theo lĩnh vực [10].

6. Nghĩa vụ khai báo hải quan:
Theo Điều 11 Thông tư 27, đối với những cá nhân xuất cảnh, nhập cảnh cần phải khai báo với hải quan khi mang kim khí quý (trừ vàng), đá quý, công cụ chuyển nhượng có giá trị từ 400 triệu đồng trở lên. Mức giá trị của ngoại tệ tiền mặt, đồng Việt Nam tiền mặt và vàng phải khai báo hải quan cửa khẩu khi xuất cảnh, nhập cảnh thực hiện theo quy định hiện hành của NHNN Việt Nam.

[1] Thông tư 27/2025/TT-NHNN - Điều 3.4

[2] Thông tư 27/2025/TT-NHNN - Điều 5.1.(a)

[3] Thông tư 27/2025/TT-NHNN - Điều 6, Điều 7

[4] Thông tư 27/TT-NHNN - Điều 8.1

[5] Thông tư 27/2025/TT-NHNN - Điều 8.5

[6] Thông tư 27/2025/TT-NHNN - Điều 9.1.(a), Điều 9.1.(b)

[7] Thông tư 27/2025/TT-NHNN - Điều 9.5

[8] Thông tư 09/2023/TT-NHNN - Điều 5.10.(b)

[9] Thông tư 27/2025/TT-NHNN - Điều 5.10.(b)

[10] Thông tư 27/2025/TT-NHNN - Điều 5.10.(b)

Tác giả:

Bùi Thị Việt Hà: Luật sư Thành viên, Dentons Luật Việt
Ngô Tường Vi Trợ lý Luật sư, Dentons Luật Việt
Dương Ngọc Ánh: Trợ lý Luật sư, Dentons Luật Việt